Veilig rijden
Wat je moet weten over rijden in de regen…

We gaan beginnen….
De afgelopen tijd heb ik regelmatig foto’s op instagram gezet om te laten zien hoe geweldig het wel niet is om motorrijinstructeur te zijn. Lekker in het zonnetje samen met het mijn tweewielige buddy. Ik ben nog nooit zo bruin geweest. Nou, dat is dus mooi voorbij. De herfst lijkt nu echt begonnen. Ik heb al een paar keer in de regen gestaan tijdens de rijlessen en de eerste paraplu is al kapot gewaaid (zie foto als mooie herinnering). Hoogste tijd dus om stil te staan bij deze verschrikkelijke tijding en te bespreken waar je als motorrijder rekening mee moet houden als je gaat rijden in de regen…
Oja joh. Dus…

Als motorrijders zijn we, meer dan auto-rijders, afhankelijk van grip met het wegdek. Dit komt omdat een motor een balansvoertuig is dat werkt volgens natuurkundige wetten van evenwicht. Als de ondergrond gladder wordt, hebben de banden minder grip en kan de balans van het voertuig en berijder in gevaar komen. Als het regent, lopen we meestal niet extra voorzichtig over de stoep. Toch hebben we als motorrijders het gevoel dat een nat wegdek glad is. Maar is dat wel zo? Tuurlijk is het zo dat als het wegdek nat is, er een aantal delen zijn die gladder zijn dan je gewend bent. Maar er zijn ook hele stukken waar de grip nog steeds erg goed is. Wat is dan het grote probleem? Het grote probleem, jongens en meisjes, is niet dat je bij nat weer anders moet gaan motorrijden (de natuurkunde blijft hetzelfde), maar je moet wel rekening houden met een aantal specifieke dingen. In deze blog probeer ik kort uit te leggen waar je op moet letten om het veilig te houden en waarom.
Parate kennis…
In zijn algemeenheid kun je zeggen dat als het wegdek schoon is, je nog ongeveer 80% van de grip hebt in vergelijking met droog wegdek. Enerzijds kun je stellen dat, bij ‘normaal’ gebruik van de motorfiets, 80% grip meer dan voldoende is om te rijden. Anderzijds moeten we ook constateren dat het wegdek niet in alle gevallen netjes schoon is. Auto’s verliezen tijdens het rijden vloeistoffen (olie, antivries, vet, etc) en mensen zijn soms ook viespeuken (peuken, bigmac verpakkingen, luiers, etc).

Een goede regenbui zorgt ervoor dat al die troep netjes wordt weggespoeld naar de goot en zo de put in, maar dat heeft even tijd nodig. Dit betekent 2 dingen:
- Als het lang niet heeft geregend, is de weg al langere tijd niet schoongespoeld van viezigheid. Hoe langer het niet geregend heeft, hoe meer olie, luiers (en luiervloeistoffen) en peuken er losgeweekt moeten worden van het asfalt.
- Hoe langer het regent, hoe schoner het wegdek wordt. Maar het asfalt is het meest glad als het net begint te regenen.
Het advies is dan ook om even te pauzeren als het begint te regenen. Zeker als het een tijdje droog is geweest, kun je het beste een kop koffie gaan drinken zodat de straten even ‘schoon’ kunnen spoelen. Na een klein half uurtje is de ergste smurrie wel weggespoeld en kun je rustig weer opstappen.
Het wegdek
Ondanks dat het wegdek na een half uurtje regen redelijk schoon gespoeld is, moet je nog steeds scherp blijven. Je blijft netjes overeind als je let op het volgende:
- witte vlakken (bv zebrapaden), putdeksels, reparatiestroken, blad etc zijn gladder als het nat is. Die moet je dus altijd vermijden. Zeker als het in een bocht ligt.
- Olievlekken zijn te herkennen aan de regenboogkleuren op het wegdek. In alle gevallen, maar vooral als de motor afgeschuind is, dienen deze vermeden te worden. Olie is glad en kan ervoor zorgen dat de wielen grip met het wegdek verliezen
- Ook tram – en treinrails zijn glad als het nat is. Als ze toevallig op je route liggen zul je deze moeten oversteken tijdens het rijden. Als het nat is, kun je deze het best zo recht mogelijk oversteken zodat er zo min mogelijk zijdelingse krachten op de banden ontstaan.
Remmen
Bij nat wegdek is remmen bij uitstek de handeling waar extra aandacht vereist is. Neem dus vooral de volgende adviezen mee als je gaat rijden in de regen:
- Altijd remmen met beide remmen
- Begin altijd op tijd met remmen zodat water op de remschijven en -blokken kan worden ‘weggeslagen’ voordat de remkracht echt nodig is.
- Bij nat wegdek moet je eerder beginnen met remmen, maar ook rustiger remmen. Dit betekent automatisch dat je meer kunt remmen met je achterrem omdat er minder gewicht naar het voorwiel wordt verplaatst.
- Als je de remmen gebruikt, zorg er dan voor dat de motor in een rechte lijn rijdt. Tijdens bochten, waar de motor gekanteld is, de remmen loslaten.
De banden
Of het nou droog is of kletsnat, warm of koud, je motor maakt via de banden contact met de weg. Het rubber van je band zorgt ervoor dat de krachten die je motor levert, uit zichzelf of via natuurkundige wetten, wordt overgedragen op de ondergrond. Het profiel (die delen van de band waar geen contact is met de ondergrond) zorgt ervoor dat water kan worden afgevoerd tijdens het rijden. Met je banden moet je dus effe opletten:

- De profieldiepte moet voldoende zijn om het water tijdens het rijden af te kunnen voeren. De wettelijke profieldiepte is 1 mm, maar het wordt aanbevolen om banden te vervangen als de profieldiepte onder de 2 mm komt
- Bij aquaplanning hoopt regenwater zich op voor de band. Als de motor niet voldoende gewicht heeft om door het water het wegdek te raken, ontstaat er een laag water tussen de band en het wegdek waardoor de motor grip verliest. Omdat motorbanden smal zijn, kunnen ze het water beter zijdelings afvoeren dan bijvoorbeeld autobanden. Bedenk dus wel dat motorfietsen met brede banden meer kans hebben op aquaplanning dan motoren met smalle banden.
- Je kunt het risico op aquaplanning nog verder verlagen door de banden op de juiste spanning te houden. Bij een te lage spanning wordt het contactvlak met de weg groter /breder.
- Mocht je in aquaplanning terecht komen, geen paniek. Draai het gas dicht en wacht tot de banden weer grip krijgen. Dit gebeurt vanzelf omdat het gewicht op de voorband zal toenemen als de aandrijving wordt onderbroken.
Kleding
Als je op de motor zit, gaat het wel eens regenen. Op zichzelf geen groot drama. We zijn niet van suiker toch? En toch zijn er wat dingen om rekening mee te houden
- Zorg ervoor dat je goede kleding hebt. In ieder geval kleding dat waterdicht is of goede regenkleding. Iedereen die wel eens in een flinke bui heeft gereden weet dat als je niet de goede kleding hebt je vrij snel afkoelt. Dit kan leiden tot onderkoeling, iets waar je op de motor niet op zit te wachten.
- Een niet onbelangrijk onderdeel zijn hier de handschoenen. Motorhandschoenen zijn niet perse waterdicht. Vooral de dunnere zomerhandschoenen willen nog wel eens flinke hoeveelheden water absorberen. Het nadeel daarvan is dat ze het water ook weer vrij moeilijk loslaten. Het kan soms wel een paar dagen duren voordat de handschoenen weer helemaal droog zijn. Ook hier geldt: natte handschoenen betekent koude handen. Koude handen kunnen niet meer zo snel reageren als je zou willen wat weer tot gevaarlijke situaties kan leiden. Neem dus altijd een paar droge handschoenen mee. En als je toch aan het inpakken bent, neem dan gelijk een paar droge sokken mee.
- Naast een extra paar handschoen en droge sokken, is het ook prettig om een droge slip mee te nemen. Over het algemeen loopt het water langs de tank recht je kloten in. Als je pak niet waterdicht is, merk je het daar vaak als eerste. En dat is koud hoor jongens en meisjes.
Checklist
- Gaat het na lange tijd regenen, eerst effe een bakkie doen.
- Zorg dat je regenkleding bij je hebt
- Ver vooruit kijken zodat je een veilige rijlijn kunt volgen
- Rustig versnellen en eerder beginnen met remmen dan je gewend bent
- Ver vooruit kijken en zorgen dat je niet verrast wordt
- Banden met genoeg profiel
- Ver vooruit kijken
- Ver vooruitkijken
- Ver vooruitkijken
Comment 1
22 oktober 2023 at 08:47
Fijn dat je hier een post over maakt, Henk! Het is net iets spannender om in de regen te rijden als beginner, dus deze aandachtspunten met wat je bijvoorbeeld moet doen bij aquaplanning zijn zeker welkom.
Nu effe op zoek naar waterafstotende kleding voordat de hele garderobe dagen moet drogen!